Các nghiên cứu đã tiết lộ mối tương quan giữa thực phẩm chiên và khả năng dễ bị lo lắng và trầm cảm. Điều này được cho là do sự hiện diện của acrylamide, một chất hóa học phát sinh chủ yếu trong thực phẩm có nguồn gốc thực vật như khoai tây, và phát triển trong ngũ cốc và cà phê khi tiếp xúc với nhiệt độ cao trong quá trình nấu nướng.

Thực phẩm chiên, chẳng hạn như cánh gà và khoai tây, có sức hấp dẫn nhất định, đặc biệt là đối với trẻ em. Rất nhiều lựa chọn được cung cấp bởi các cơ sở thức ăn nhanh chỉ làm tăng thêm sự hấp dẫn và tiện lợi của chúng. Bất chấp lời khuyên của các chuyên gia sức khỏe về việc hạn chế tiêu thụ do tác động tiêu cực của chúng đối với cân nặng và sức khỏe tổng thể của một người, có vẻ như những người thưởng thức các món chiên vẫn kiên định với sở thích của họ. Thật vậy, nhiều gia đình thường xuyên đưa món ăn như vậy vào thực đơn của họ vì nó khuyến khích trẻ em tham gia.

Một nghiên cứu gần đây được thực hiện bởi Đại học Chiết Giang ở Trung Quốc đã tiết lộ mối tương quan đáng kể giữa việc tiêu thụ thực phẩm chiên, đặc biệt là khoai tây chiên và tăng nguy cơ lo lắng và trầm cảm. Nghiên cứu cho thấy những người thường xuyên ăn đồ chiên rán có nguy cơ lo lắng cao hơn 12% và nguy cơ trầm cảm cao hơn 7%. Hơn nữa, nghiên cứu cho thấy rằng nam giới và những người trẻ tuổi đặc biệt dễ bị ảnh hưởng bởi những tác động tiêu cực này. Những phát hiện này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc chú ý đến các lựa chọn chế độ ăn uống của chúng ta và tác động của chúng đối với sức khỏe tâm lý của chúng ta.

Các tác giả của nghiên cứu đề xuất rằng acrylamide, một chất hóa học được giải phóng trong quá trình nấu ở nhiệt độ cao, có thể là nguyên nhân chính dẫn đến mối liên hệ giữa thực phẩm chiên và các kết quả tiêu cực về sức khỏe tâm thần như lo lắng và trầm cảm.

Khoai tây chiên là món ăn hấp dẫn.

1. Khoai tây chiên có ảnh hưởng đến sức khỏe thần kinh?

Nhiều nghiên cứu trước đây đã chỉ ra rằng ăn đồ chiên rán có liên can đến các kết quả tiêu cực về sức khoẻ như béo phì, bệnh tim và thậm chí là ung thư.

Để coi xét kỹ hơn mối tương quan giữa việc tiêu thụ thực phẩm chiên rán với các triệu chứng lo lắng và trầm cảm, các nhà nghiên cứu đã xem xét dữ liệu từ 140.728 người từ nghiên cứu Ngân hàng sinh vật học của Vương quốc Anh. Trong khoảng 11 năm theo dõi, tổng cộng 8.294 trường hợp có triệu chứng lo âu và 12.735 trường hợp có triệu chứng trầm cảm đã được xác định.

So với những người không ăn đồ chiên rán, những người thẳng tính ăn đồ chiên rán có nhiều khả năng được xác định là nam giới trẻ, hút thuốc. Những người liền ăn đồ chiên rán cũng có chỉ số khối thân cao hơn, thu nhập hộ gia đình và trình độ học vấn thấp hơn, dùng vitamin bổ sung thấp hơn và lượng năng lượng (calo) cao hơn.

Sau khi điều chỉnh độ tuổi và giới tính, các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng việc tiêu thụ thực phẩm chiên rán – đặc biệt là các sản phẩm khoai tây chiên và thịt trắng chiên – có liên can đáng kể đến nguy cơ mắc các triệu chứng lo âu và trầm cảm cao hơn. Những phát hiện cũng rõ rệt hơn ở người tiêu dùng nam giới và trẻ tuổi.

dù rằng thiếu dữ liệu về con người, nhưng các nhà nghiên cứu đã kết liên nguy cơ lo lắng và trầm cảm gia tăng thực từ phẩm chiên rán với một chất hóa học gọi là acrylamide, có thể hình thành đẵn trong thực phẩm làm từ thực vật bao gồm khoai tây, sản phẩm ngũ cốc hoặc cà phê trong quá trình nấu ở nhiệt độ cao.

Acrylamide – một chất hóa học trò ra khi nấu thực phẩm ở nhiệt độ cao.

Ngoài việc coi xét mối hệ trọng giữa thực phẩm chiên rán với chứng lo âu và trầm cảm, các nhà nghiên cứu cũng đã soát lý thuyết của họ về acrylamide bằng cách cho hải mã vằn tiếp xúc với hóa chất để xem nó sẽ tác động như thế nào đến mức độ lo âu và trầm cảm của chúng.

Người ta đã xác định rằng việc xúc tiếp lâu dài với acrylamide ở hải mã vằn gây ra nhiều hành vi giống như lo âu và trầm cảm hơn (nghĩa là dành nhiều thời kì hơn ở đáy bể cá, giảm khả năng khám phá trong môi trường mới và ít có khả năng thích ở trong nhóm hơn) .

Acrylamide đã được coi là một chất có thể gây ung thư ở người (tác nhân gây ung thư), Tổ chức Nông nghiệp và Lương thực Liên hợp/Ủy ban Chuyên gia của Tổ chức Y tế Thế giới về Phụ gia Thực phẩm (JECFA) đã kết luận đây là một “mối quan ngại về sức khỏe con người”. Tuy nhiên, còn thiếu các nghiên cứu trên người về mối liên can giữa lượng acrylamide tiếp thu và bệnh ung thư- hóa chất này chủ yếu được chứng minh là gây ung thư ở động vật khi xúc tiếp với liều lượng rất cao.

Nghiên cứu mới cũng cho thấy rằng việc xúc tiếp lâu dài với acrylamide có thể hệ trọng đến việc những người sang phản ứng viêm trong não và tủy sống, có thể dẫn đến các hành vi giống như lo lắng và trầm cảm.

Thực phẩm chiên rán ngon nhưng không nên ăn bộc trực mà cần cân đối các thực phẩm và đa dạng cách chế biến để bảo đảm sức khỏe.

2. Có nên tránh thực phẩm chiên?

Khoảng 30% người trưởng thành bị lo âu vào một thời khắc nào đó. lo lắng được đặc trưng bởi cảm giác bít tất tay, nghĩ suy lo âu và những đổi thay về thể chất như tăng huyết áp. Trầm cảm ảnh hưởng đến khoảng 16 triệu người Mỹ trưởng thành mỗi năm.

Người ta cũng tin rằng các dấu hiệu phơi nhiễm acrylamide có thể được tìm thấy trong máu của 99,9% dân số Hoa Kỳ. Vì những số liệu thống kê này, không có gì kinh ngạc khi mọi người muốn tìm cách giảm lượng acrylamide tiếp nhận và giảm nguy cơ lo âu và trầm cảm.

Nhưng theo Tiến sĩ Nicole Lippman-Barile, một nhà tâm lý học lâm sàng và thầy thuốc trị liệu dinh dưỡng, mọi người không nhất quyết phải từ toàn bộ các món chiên dựa trên dữ liệu này vì không có một loại thực phẩm nào có can hệ đến việc phát triển trầm cảm lâu dài. Trầm cảm là một căn bệnh đa yếu tố khác nhau góp phần thể hiện nó ở một cá nhân. Đó là một câu chuyện đơn giản và không chuẩn xác khi nói rằng một loại thực phẩm có hệ trọng đến trầm cảm hoặc lo âu. ngoại giả, Lippman-Barile lưu ý rằng nghiên cứu có những hạn chế cần coi xét.

Thay thế chiên khoai tây bằng cách nường để hạn chế lượng acrylamide nạp vào thân.

3. Cách chế biến khoai tây ngon và lành mạnh, giảm xúc tiếp với acrylamide

Nếu bạn là nhân tình thích đồ chiên rán và lo âu về lượng acrylamide nạp vào thân thể, đây là một số cách đơn giản để giảm hàm lượng hóa chất này trong các món ăn yêu thích của bạn:

• Giảm tiêu thụ thực phẩm chứa nhiều acrylamide, bao gồm khoai tây chiên, cà phê và một số loại ngũ cốc đã qua chế biến kỹ như ngũ cốc, bánh quy và bánh mì nướng.
• Hạn chế món chiên khoai tây và tụ hội nhiều hơn vào nướng hoặc quay khoai tây. Tốt hơn hết, hãy luộc hoặc cho khoai tây vào lò vi sóng ngay hơn- những quy trình đó không tạo ra acrylamide.
• Ngâm khoai tây sống trong nước khoảng 15 – 20 phút trước khi chiên hoặc nướng.
• Bảo quản khoai tây bên ngoài tủ lạnh, ở nơi tối và mát.
• Tránh nấu khoai tây hoặc nướng bánh mì cho đến khi thực phẩm trở nên sẫm màu (“thực phẩm vàng” có ít acrylamide hơn; thực phẩm “nâu” có nhiều acrylamide hơn).

Mặc dù việc tiếp xúc bộc trực với acrylamide có thể dẫn đến hậu quả có hại nhưng điều đó không có tức là đôi khi ăn một suất khoai tây chiênlại khiến bạn bị trầm cảm hay lo lắng. Tuy nhiên, nên có chế độ ăn đa dạng ăn nhiều loại trái cây, rau, protein nạc, đậu, quả hạch, hạt và ngũ cốc nguyên hạt song song hạn chế đồ chiên và đồ ngọt đậm đặc là chọn lọc tốt nhất cho sức khỏe tống thể của bạn.